Gỏi cá Nam Ô đặc sản Đà Nẵng
Làng Nam Ô nằm nép mình bên bãi rạng Nam Ô, ngay dưới chân đèo Hải Vân, nay thuộc phường Hòa Hiệp, quận Liên Chiểu, TP. Đà Nẵng, nơi trú ngụ lý tưởng của nhiều loại cá, phổ biến nhất là cá cơm và cá trích. Ở đây không chỉ nổi tiếng với loại nước mắm đặc biệt thơm ngon mà còn bởi món gỏi cá ngon ngất ngây khó vùng nào sánh được.
Người sành ăn, mỗi khi ghé các quán gỏi ở Nam Ô thường gọi liền hai loại: gỏi cá khô và gỏi cá ướt, bởi thưởng thức cả hai mới cảm nhận trọn vẹn hương vị gỏi cá vùng biển Đà Nẵng. Tuy thành phẩm không giống nhau, nhưng cách chế biến gỏi cá ướt và cá khô tương đồng, chỉ khác ở công đoạn cuối.
Gỏi cá Nam Ô có thể được chế biến từ cá mòi, cá tớp, cá cơm… nhưng ngon và thích hợp nhất là cá trích. Cá trích cỡ lớn hơn ngón tay, cắt đầu, đuôi, bụng, bỏ xương, tách thân làm hai và thái từng lát nhỏ, càng mỏng càng tốt, ép nước để ráo rồi đem ướp với gừng, riềng, tỏi băm nhuyễn và thính. Một bí quyết của người dân Nam Ô là khi rửa cá thêm một chút muối, giấm vào nước để loại bỏ mùi tanh và rửa nhiều lần đến khi nước trong thì thôi. Lát cá được thái ra phải có đủ phần thịt hai bên và phần thịt nơi xương sống chính giữa, để khi thưởng thức có thể cảm nhận được vị ngọt lẫn độ giòn sần sật của thịt cá.
Nếu làm món gỏi cá ướt chỉ cần cho thêm một lần nữa hỗn hợp nước mắm pha chanh, ớt, tỏi, gừng cùng với dấm vào tô cá. Trước khi ăn có thể rắc đậu, mè đập giập lên trên. Riêng gỏi khô không thêm nước mắm mà trộn với hỗn hợp bánh tráng, đậu, mè đã giã mịn. Chính bánh tráng giã mịn sẽ làm cá trở nên khô ráo hơn, còn mè và đậu phộng sẽ làm tăng vị béo, thơm.
Nước cốt cá được đun sôi, hòa thêm với nước mắm Nam Ô, ớt, bột năng, bột ngọt tạo thành thứ nước chấm đặc trưng cho riêng món gỏi.
Rau ăn kèm với gỏi cá Nam Ô rất đa dạng và đặc biệt, là đọt non của các loại cóc rừng, tim lan, lành ngạnh, lá trâm, lá dừng… vốn chỉ mọc trên trên đèo Hải Vân. Tuy nhiên, giờ đây, các món rau khác như dưa chuột, xoài, chuối… được dùng nhiều để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thực khách.
Ta có thể cuốn cá, rau các loại với bánh tráng hoặc chỉ việc trộn cá với rau và nước chấm, cứ thế ăn. Cho rau lên bánh tráng, gắp thêm vài miếng cá lấm tấm thính riềng vàng ruộm, cuộn lại, chấm vào bát nước chấm và “cắn”. Thịt cá ngọt mát, nước chấm đậm bùi, vị riềng, ớt cay thơm, quyện với các loại lá mang hương rừng khiến người lâng lâng khó tả khi cái ngon thấm vào từng tế bào lưỡi.
Gỏi cá trích vốn lành, bổ dưỡng, lại có sự kết hợp khéo léo với rau rừng nên nghiễm nhiên trở thành một bài thuốc hữu hiệu giúp bồi bổ thêm sức khỏe.
