Muối tôm đặc sản Tây Ninh
Là tỉnh biên giới Tây Nam, giáp ranh với Campuchia, Tây Ninh trong tâm thức của nhiều người là vùng đất tâm linh, nổi tiếng với địa danh núi Bà Đen, Tòa Thánh Cao Đài… Tuy nhiên, người ta còn biết đến Tây Ninh với nhiều đặc sản nổi tiếng như bánh tráng phơi sương, bánh canh Trảng Bàng… và muối tôm.
Nhưng đất Tây Ninh lại không có biển như nhiều tỉnh khác. Và người Tây Ninh không thể sản xuất ra hạt muối hay con tôm khô đặc trưng của các địa phương vùng duyên hải. Vậy mà vùng đất thiếu cả tôm lẫn muối đã làm nên thứ muối tôm tuyệt vời, thành niềm tự hào trong nền ẩm thực của vùng đất này.
Muối tôm thì đương nhiên thành phần phải có muối và tôm. Và với người dân nơi đây thì cả hai nguyên liệu này đều phải nhập về, sau đó bằng công thức riêng biệt, họ đã cho ra đời những hạt muối mang màu tôm chín, thơm ngon nức tiếng. Ngoài muối và tôm, một thành phần quan trọng không kém là ớt. Những quả ớt chín đỏ tươi được chọn lựa một cách tỉ mỉ, sau đó được đem phơi hơi khô.
Muối hột phải là loại muối được sơ chế sạch sẽ chứ không phải bất kỳ loại muối hột nào cũng làm được. Bên cạnh đó là một số phụ liệu tùy theo chủng loại sản phẩm như: tỏi, sả hay bột ngọt… Muối phải được rang, nhưng rang chín ở độ khô như thế nào lại là một bí quyết riêng của từng cơ sở.
Tôm khô thì dễ lựa chọn, loại nào cũng được, chỉ đòi hỏi phải sạch và khô ráo. Ớt phải chọn loại ớt được trồng ở đất Tây Ninh, vì nó có độ cay dịu, không nồng xé vị giác của người thưởng thức.
Ba nguyên liệu chính này được xay nhuyễn và trộn lẫn vào nhau theo tỷ lệ nhất định. Trong quá trình trộn đều, tùy theo mỗi sản phẩm hay hương vị riêng của từng cơ sở mà người làm sẽ thêm vào các gia vị khác như tỏi, sả, bột ngọt…. mà cho ra nhiều sản phẩm khác nhau từ hạt muối.
Một công đoạn quan trọng trong quá trình sản xuất muối ớt tôm là sấy muối. Xưa, các lò thường sấy bằng phương pháp thủ công (rang muối trên bếp củi, lửa vừa phải). Còn bây giờ, ở một số cơ sở lớn công đoạn này được xử lý bằng lò sấy. Nhưng điều thú vị ở đây là nhiệt độ sấy nên để ở mức độ nào để muối, tôm và tỏi đều đạt chất lượng đỏ hồng tự nhiên, hương vị mặn mà, đó là bí quyết riêng của mỗi cơ sở.
Một miếng trái cây sẽ nhạt nếu thiếu muối tôm Tây Ninh, vị cay, mặn, nồng của muối tôm làm cho miếng trái cây trở nên ngon lạ thường. Ngày nay, muối tôm đã đi đến nhiều nơi, là một mặt hàng được chọn làm quà tặng khi về Tây Ninh. Thức chấm bình dân này trở thành nét độc đáo trong văn hóa ẩm thực của riêng Tây Ninh.
