Bê thui Cầu Mống, Quảng Nam
Cầu Mống là một địa danh thuộc xã Điện Phương, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Đây là nơi nổi tiếng cả nửa thế kỉ nay với món thị bê thui trứ danh của mình. “Bê thui Cầu Mống” còn được người dân xứ Quảng gọi với cái tên quen thuộc “bò tái Cầu Mống”. Món này nổi danh ngang hàng với mì Quảng.
Bê thui Cầu Mống đặc biệt là bởi vào mùa xuân, đôi bờ sông Thu Bồn mênh mông những đồng cỏ non tơ mơn mởn trải dài. Đất Gò Nổi – Cầu Mống suốt mùa lũ lụt thường chìm khuất dưới nước. Nước lũ rút đi, phù sa màu mỡ để cỏ cây lên xanh, tươi tốt đến không ngờ, trở thành vùng đất thuận lợi chăn nuôi bò. Những đàn bò mặc sức ăn no, tắm mát và sinh sản rất nhanh, cho ra đời những chú bê con lớn nhanh như thổi vì được tiếp nguồn sữa mẹ dồi dào nhờ đồng cỏ xanh tươi.
Bê năm tháng tuổi là lúc thích hợp nhất để hạ thịt. Ngày trước người ta thui bê bằng củi dâu nên miếng thịt càng thơm ngọt; khi thui phải biết cách chêm lửa thế nào cho vừa đủ để cả con bê vừa chín tới và chín đều. Bây giờ dù người ta thui bê bằng than hoa nhưng nghệ thuật thui bê gần như là một bí truyền và hiện không còn nhiều người làm được, vì yêu cầu đặc biệt của nó. Miếng thịt bê khi đưa ra khỏi lò phải đạt đủ hai tầng thịt tái, chín rõ rệt, còn bì (da) thì phải chín đến độ trong suốt, đồng thời lại giòn mềm vừa phải. Khi dọn ra, được pha thái khéo léo, từng miếng thái có cả phần thịt lẫn da.
Mắm phải là loại mắm cá cơm nguyên con, đem về được gạn lấy nước, thêm đường, ớt, tỏi giã nhuyễn, cùng ít gừng và mè rang thơm vàng rất hấp dẫn. Rau ăn kèm với bê thui rất phong phú, bao gồm loại rau Trà Quế, tía tô, xà lách, cải non, khế chua, chuối chát xắt lát mỏng, ngò thơm , húng, quế và giá đỗ… Bánh tráng để cuốn bê thui phải là bánh tráng nhỏ, mỏng và dai được sản xuất từ trong các lò bánh danh tiếng ở Điện Bàn. Tất nhiên là không thể thiếu món bánh tráng nướng như một thói quen trong ẩm thực của người dân xứ Quảng.
Trải miếng bánh tráng, đặt lên vài lát thịt bê thui, cuốn chung với rau sống, chấm nước mắm, nhai thật kĩ mới cảm nhận hết vị ngon ngọt của thịt bê cộng với vị mặn đậm đà thơm ngon của mắm quả khiến người ta dễ quên đời.
