Yêu cái món xôi tím Lai Châu
Giữa cái tiết đầu đông rét buốt của tiết trời Tây Bắc, dậy mùi thơm của nếp nương, làn hơi dày đặc trắng xóa thả vào không trung, màu tím nồng nàn của gói xôi dễ làm người ta xa xuyến, rộn ràng, bứt rứt nhớ mãi không thôi.
Biết nói thế nào cho phải nhưng cái hương ấy, cái sắc ấy khó có ai mà quên được nếu đã vô tình 1 lần bị mê hoặc. Xôi tím Lai Châu được đôi bàn tay khéo léo, thoăn thoắt của người phụ nữ dân tộc Thái làm nên với những bí quyết rất riêng.
Là tinh hoa được làm nên từ những hạt nếp nương thơm dẻo, hạt nào hạt nấy to, dẻo, thơm mềm và chắc mẩy. Nếp được đem vo sạch rồi ngâm với nước lã trong từ 6 – 8 giờ. Còn để có được màu tím đặc trưng là nên cái tên của món xôi này là được nhuộm từ loại cây rừng chỉ có ở miền núi tên Khẩu cắm. Cả cành và lá của cây Khẩu cắm được đem về nấu sôi lên cho đến khi thấy nước chuyển sang màu tím, sánh đậm là được.
Nước luộc lá sau khi để nguội thì mang nếp đã ngâm từ trước đó tiếp tục đổ vào ngâm trong khoảng 3 giờ nữa mới đem ra đồ. Đồ xôi cũng đòi hỏi rất khắt khe. Để xôi tím được thơm ngon hơn thì nhất định phải đồ bằng chõ gỗ được đục từ thân cây sung, nấu bằng lửa củi thì mới có được hương vị nguyên bản của nó. Đến khi hạt nếp đã chín mềm, màu xôi tím tươi, hạt bóng và dẻo, mùi thơm bung tỏa là xôi đã chín.
Không giống như những món xôi bình thường khác nhờ có màu tím tươi rất đẹp mắt, đẹp đến nổi người ta không nỡ ăn mất 1 tuyệt tác như thế, hương vị xôi thơm ngon thì khỏi phải nói, ăn không ngán. Bên cạnh đó, món xôi này còn rất bổ dưỡng vì theo kinh nghiệm của người dân Lai Châu thì lá cây Khẩu khắm có tác dụng chữa bệnh đường ruột và bồi bổ sức khỏe rất tốt. Như vậy chẳng phải vừa có thể thưởng thức 1 món ngon lại vừa được dùng 1 phương thuốc tốt hay sao.
Rồi du khách sẽ vô cùng ngạc nhiên, mắt chữ A mồm chữ O vì hình ảnh những cô gái dân tộc gùi xôi trên vai xuống chợ bán là cả người cứ thơm thơm mùi gạo nếp. Vừa thưởng thức món xôi tím, vừa vui chơi chợ phiên Sìn Hồ thì bao nhiêu cai hay cái đẹp của núi rừng đểu tụ hội về đây rồi.
