Xôi khúc, quà ngon buổi sáng
Bánh khúc hay xôi khúc, xôi cúc là loại bánh có nguồn gốc từ vùng đồng bằng Bắc Bộ. Xôi làm từ lá rau khúc (có hai loại là rau khúc tẻ và rau khúc nếp có khi còn được gọi là khúc Ông và khúc Bà; nhưng khi làm bánh, người ta thường chọn lá rau khúc nếp, bởi lá khúc nếp thơm ngon hơn nhiều), gạo nếp, nhân đậu xanh, thịt lợn mỡ. Bánh thường được làm vào mùa rau khúc – dịp tháng 2, tháng 3 âm lịch.
Cây rau khúc thuộc họ Cúc (Asteraceae) còn có tên là “thử khúc thảo”, “thử nhĩ”, “hoàng hoa bạch ngải”, “phật nhĩ thảo”, “thanh minh thảo”, “hài nhi thảo”. Rau khúc vốn là loài cây mọc dại trên bờ ruộng, bờ cát, bãi đất…mùa cuối đông.
Nguyên liệu chủ đạo làm nên hương vị của món bánh này là rau khúc. Người ta thường lấy rau khúc tươi non, hái từ buổi sớm, hấp lên rồi đem giã nhuyễn, trộn với bột gạo làm vỏ bánh. Nhân bánh được làm từ đậu xanh bỏ vỏ, ngâm nước cho bở, đồ chín tới, giã thật mịn, trộn cùng với thịt ba chỉ thái hạt lựu, rắc thêm chút hạt tiêu cho dậy mùi rôi viên lại bằng quả trứng gà.
Dàn mỏng lớp vỏ bao kín nhân bánh, xếp từng lượt bánh vào nồi hấp như đồ xôi, mỗi lớp bánh lại rắc một lượt gạo nếp ngon đã ngâm kỹ làm áo để cho bánh không bị dính vào nhau. Còn 1 kiểu khác là gói bánh khúc trong lá chuối để hấp nhưng cách dùng xôi thông dụng và được nhiều người biết đến hơn.
ST