Món ngon đến “lạc lối” của quê hương quan họ
Người ơi người ở đừng về!
Người ơi người ở đùng về!
Đó có lẽ là câu quan họ ai cũng thuộc. Những câu ca nghe sao mà xao xuyến, nghe sao mà tình quá. Người ta đến với Bắc Ninh và không nỡ rời đi vì sự mời mọc nhiệt thành này mà còn vì nơi đây, họ đã bị những món ăn ngon làm quên mất đường về nhà.
Có thể ví von như thế này, quan học bắc Ninh có bao nhiêu câu ca thì Bắc Ninh có bấy nhiêu món ngon, đến bao giờ người Bắc Ninh thôi hát quan họ thì ẩm thực Bắc Ninh mới thôi gieo niềm thương, niềm nhớ.
Bánh phu thê Đình Bảng
Khác với bánh phu thê được làm từ cốm làng Vòng có màu xanh trong cuốn hút thì đến với làng Đình Bảng, Bắc Ninh, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng cặp bánh phu thê có màu vàng đặc trưng, được bọc lá dong giản dị mà bền chặt.
Vỏ bánh hình vuông được bẻ khuôn bằng lá dứa ôm ấp nhân bánh hình tròn thể hiện cho triết lý âm dương, ôm ấp lấy nhau như tình nghĩa vợ chồng.
Bánh phu thê Đình Bảng khi ăn có độ dẻo quyện cả vào răng của nếp, độ ngậy tan mịn của đậu xanh, vị béo ngậy của cùi dừa, độ giòn của đu đủ, hạt sen bùi bùi và thêm vị ngọt của đường làm nên hương vị rất riêng mà chỉ có thể được tìm thấy ở bánh phu thê Đình Bảng. Thật không hổ danh.
Gà Hồ
Gà Hồ được xem là giống gà quý hiếm được người dân Bắc Ninh coi như báu vật để gìn giữ và bảo tồn. Gà Hồ được chọn làm lễ vật vật dâng thành hoàng làng vào ngày hội mùng 10-2 Âm lịch.
Rất dễ nhận biết gà Hồ với “đầu công, mình cốc, canh trai”. Gà trưởng thành có thân hình vạm vỡ, uy phong và cường tráng.
Vì là giống gà quý mà, không dễ để có cơ hội thương thức một miếng gà Hồ, nhưng khi đã được nếm thử rồi, chỉ e là bạn cứ mãi mơ mộng về nó mà thôi.
Nem Bùi Ninh Xá
Dọc trên con đường quốc lộ chạy từ Cầu Hồ – Thuận Thành đi Hải Dương đâu đâu cũng thấy biển hiệu nem Bùi Ninh Xá. Món ngon này mà đem nhâm nhi với vài cốc bia tươi mát lạnh trong những ngày hè oi bức thì rất sướng.
Khác với các loại nem khác người ta chỉ chọn phần nạc không thì nem bùi lại đặc biệt hơn khi nguyên liệu là lấy nguyên phần hông con lợn. Để sống phần thịt nạc và thịt mỡ, riêng phần bì là luộc chín rồi thái nhỏ tất cả, nêm gia vị tỏi ớt, bột ngọt trộn đều với thính gạo nóng, sau đó để chín thịt, tiếp đến nắm chặt nem thành quả nhỏ bọc trong lá chuối.
Nem bùi Ninh Xá được làm ăn trong ngày mới là ngon nhất.
Bánh đa Kế
Đất nước ta đã có không ít những thức quà, nhũng món ăn ngon vươn ra cả thế giới, Bắc Ninh tự hào cũng có món bánh đa Kế, không chỉ mang tính địa phương, không dừng lại ở tính quốc gia mà đã vươn tầm quốc tế rồi. Người nước ngoài thì săn đón món ăn này đến vậy, liệu bạn có cảm thấy khó chịu khi chưa thử qua món ăn này 1 lần trong đời chưa? Vậy thì lo mà nhanh nhanh thương thức đi nhé. Mà nhớ là phải đến tận nơi, làng nghề bánh đa Kế để có thể mua được những chiếc bánh đa thơm ngon, hình yên ngựa bắt mắt nhé.
Bánh tẻ làng Chờ
Bánh tẻ làng Chờ có độ dẻo vừa chứ không quá quện, lại có độ giòn lại vừa có vị đậm, vị béo của nhân, mùi vị nồng nàn của lá, người vừa mới kịp làm quen với món ăn này cũng khó có thể nhầm lẫn với những thứ bánh tẻ khác.
Khi mọi người đã bắt đầu ngà ngà say, đã bắt đầu ngán nghê những món ăn rực rỡ khác thì một đĩa bánh tẻ được cắt khéo léo đặt lên mâm thì chắc chắn sẽ thành bá chủ.
Bánh khúc làng Diềm
Nếu nói để mà làm được một chiếc bánh khúc ngon thì không quá khó nhưng mà dễ làm thế thì sao còn gọi là đặc sản của riêng vùng miền được. Đừng quá lăn tăn đến công thức làm bánh, bạn chỉ cần biết rằng món bánh khúc làng Diềm này thực sự rất, rất ngon, không thể không thưởng thức được thôi. Và đây còn được coi là món quà quý chỉ dành tiếp khách quý đến nhà chơi mà thôi, được người dân Bắc Ninh yêu quý và coi như báu vật riêng cho ẩm thực quê nhà.
Tương Đình Đỗ
Tương Đình Đỗ có màu đỏ nâu, sánh đậm, mùi thơm đặc trưng với vị ngọt bùi, béo ngậy của gạo nếp, ngô. Đây là đặc sản dùng để làm nước chấm cho rất nhiều món ăn và rất giàu dinh dưỡng.
Nghề làm tương ở làng Đình Đỗ nổi danh đã từ lâu đời. Để có thể có được một mẻ tương ngon, đòi hỏi người chế biến phải thực hiện rất nhiều công đoạn một cách tỉ mỉ và công phu nhất. Nguyên liệu để làm tương bao gồm ngô, đỗ tương, gạo nếp cái hoa vàng. Tất cả được ủ và lên men tự nhiên không sử dụng bất cứ hóa chất nào.
Hình ảnh những chum tương được đặt đầy sân sau làm người ta bị mê hoặc. Lâu lâu, người ta lại ra kiểm tra chum tương, khuấy đều, vớt bọt, chăm chút kỹ lưỡng để có được độ sánh mịn đạt chuẩn.
Bánh tro Đình Tổ
Nếu bánh phu thê Đình Bảng được làm từ gạo nếp vang danh thì bánh tro Đình Tổ cũng được làm từ gạo nếp, cũng nổi tiếng không kém. Bánh còn được làm thêm cùng các phụ liệu như nước tro, một ít vôi, gói bánh bằng lá chuối hoặc lá dong và mật mía.
Là từ nước tro, nghe lạ quá. Đó là tro của rơm nếp, được đốt lên, đỏ tro vào chậu rồi đem hòa với nước vôi, để đó cho lắng nước, cặn chìm xuống dưới rồi thì chắt lấy lớp nước trong phía trên. Gạo nếp cũng vo sạch, ngâm trong vòng từ 3-4 giờ cho mềm nở, rồi vớt ra, để ráo nước. Sau đó được gói với lá chuối hoặc lá dong đã được rửa sạch, hấp chín mềm, rồi lau khô.
Bánh tro Đình Tổ có màu vàng nhẹ óng ánh, dẻo mềm, vị thanh mát, ngọt ngào. Một lần thử là một đời nhớ đó.
Rượu làng Vân
Trong nước và quốc tế đều biết đến món rượu làng vân nổi tiếng hàng thế kỷ qua. Một giọt rượu thôi cũng đủ làm người ta ngây ngất, không phải vì say mà vì mùi thơm, vì độ đậm đà và ngọt ngào như những câu quan họ nhờ kỹ thuật ủ rượu tài tình của người dân nơi đây.
Rượu làng Vân không thể thiếu được trong lễ hội, lễ tết của người dân Bắc Ninh, làm thức đặc sản được dùng làm quà rất quý cho người thân, anh em, bạn bè.
Cháo thái Đình Tổ
Thêm một đặc sản thương hiệu Đình Tổ bắc Ninh đó là món cháo thái. Với nguyên liệu từ gạo xay nhuyễn và được nhào thành cục to. Nước nấu cháo được hầm từ xương, thịt gà, thịt lợn. Khi nước sôi, dùng dao thái mỏng từng miếng bột cho vào nồi cháo. Khi cháo đã chín rồi thì cho thêm hành hoa, tiêu xay, nêm nếm gia vị vừa ăn, thế là có thể dùng được ngay. Món ăn này nghe có vẻ lạ đó chứ, cũng rất đáng để thử cho biết một lần, biết đâu lại ghiền.
Có lẽ sau khi thưởng thức những món ăn đến từ quên hương quan họ này, không cần chờ đến lúc các liền anh liền chị cất câu hát “người ơi người ở đừng về nữa” thì bạn đã xin phép được ở lại đây luôn rồi.