Về Cà Mau bắt con ba khía
Trong những đặc sản nổi tiếng ở vùng rừng ngập mặn, nhất là vùng Cà Mau, phải kể đến con ba khía. Ba khía trông gần giống cua đồng với hai càng đỏ nâu, phần dưới của tám cái ngoe lấm tấm lông tơ mịn, mai màu nâu sẫm có ba vạch nên mới gọi là ba khía. Ba khía thường quần tụ nơi gốc cây mắm, đước để ăn trái mắm rụng. Người miền Tây có kinh nghiệm cho rằng ba khía gạch son, thịt chắc là do ăn trái mắm đen, còn ăn trái mắm trắng thì gạch màu tro không ngon bằng.
Ba khía là loài sống trong bãi bồi nước lợ, mặn, dưới những tán đước, mắm rậm rạp; có mặt nhiều ở các vùng Cần Giờ, Gò Công, nhưng nhiều người thích ba khía Rạch Gốc và Tân An (Cà Mau) vì cho rằng thịt ngon thơm hơn các nơi khác. Muốn ăn ba khía không gì khó, chỉ việc tách mai, lặt bỏ phổi, rửa nước nóng rồi tách từng ngoe ra trộn với tỏi, ớt, giấm (hoặc chanh), đường.
Món ba khía rang me
Để làm món này, ba khía tươi được rửa sạch, tách mai, gạch son còn đầy ắp vì ba khía mới bắt được còn mập căng. Cho ba khía vào chảo dầu sôi chiên vàng, vớt ra để ráo. Me chín được ngâm với nước sôi cho ra chất chua. Phi thơm hành tỏi, cho bột me vào xào, nêm nếm mắm muối cho xốt me có vị chua, ngọt, mặn. Lúc này mới cho ba khía đã chiên vào, xốt me thấm vào ba khía mướt rượt. Nhai miếng ba khía rang me giòn rụm, vị béo của gạch ba khía hòa cùng vị chua ngọt của xốt me như đưa đẩy vị hải sản của ba khía ngon không thua gì cua biển.
Món gỏi ba khía
Đây là một cách làm mới món mắm ba khía. Mắm ba khía tách mai, trụng qua nước sôi, xé ba khía nhỏ ra trộn với tỏi, ớt, chanh, đường, nêm lại cho vừa ăn để khoảng 30 phút cho mắm thấm gia vị. Thịt bò cắt mỏng trụng sơ qua giấm đường rồi cắt sợi hành tây, ớt, khế, chuối chát và rau thơm trộn đều. Lúc này mắm ba khía cũng đã thấm gia vị vừa đủ cho vào trộn chung với rau củ và thịt bò. Gỏi bò trộn mắm ba khía như đằm thắm hơn bởi vị ngọt của thịt bò được vị mặn của mắm làm cho đậm đà hơn. Theo sau đó là vị chua của khế, chanh, vị chát của chuối, mùi thơm của rau, vị cay của ớt như nâng vị của gỏi bò ba khía thật trọn vẹn hương vị.
Ba khía, món ăn dân dã mang hơi hướm miệt sông nước đã được biến tấu thành những món ăn đa hương vị. Con ba khía từ vị trí khiêm nhường bao nhiêu năm nay đã có thể cống hiến cho đời nhiều món ngon, vị lạ để xứng đáng là đặc sản miệt sông nước phương Nam.
