Những món ngon lừng lẫy khắp núi rừng Kon Tum
Toàn tỉnh Kon Tum được thống kê có khoảng 25 dân tộc cùng nhau sinh sống, với điều kiện sinh sống gắn liền với núi rừng qua bao đời mà con người vùng đất này cũng có những nét đặc trưng riêng kể cả trong phong tục văn hóa và cả trong những nét đẹp ẩm thực.
Cách mà người dân tộc người ta ăn, cách người ta sư dụng nguyên liệu, cách nêm nếm đều không giống nhau, vì thế mà những người miền đồng bằng khi lên đây lần đầu tiên thưởng thức món ăn là lần đầu tiên người ta được biết đến hương vị đó.
Heo Măng Đen quay
Tây nguyên nổi tiếng với những món nướng từ những con vật nuôi được chăn thả trong tự nhiên như gà thả vườn bản Đôn còn giờ thì đến món heo Măng Đen quay.
Giống heo của người dân tộc bản địa được chăn thả tự nhiên, ăn những loại thức ăn trên rừng trên nương, thường xuyên “tập thể dục” nên nhưng con heo mãi không lớn, con trưởng thành cũng chỉ nặng chưa đến 20kg, thịt heo săn chắc, da heo mỏng, rất ít mỡ nên ăn rất tươi ngon, không bị ngấy.
Cá gỏi kiến vàng
Gia Lai có chén muối kiến vàng thì người hàng xóm Kon Tum lại có có món gỏi cá kiến vàng độc và lạ.
Khó có ai có thể chấp nhận “buông thả” mình với với món ăn từ kiến này, nhưng đã ăn rồi thì chỉ có nghiện mà thôi.
Đó là loại kiến vàng được chọn từ những ổ kiến còn non, có nguyên cả trứng đem về giã nhỏ. Còn cá để làm món gỏi là loại cá suối với thịt cá tươi trong, chắc ngọt, chỉ chọn loại cá khoảng bằng ba ngón tay thôi rồi đem về làm sạch, băm nhuyễn, vắt cho cạn nước để lọc bỏ bớt mùi tanh. Trộn chung cá với kiến vào muối hột, ớt xanh, tiêu rừng, thêm chút thính gạo bột gạo rang cháy xém, dậy lên mùi thơm. Khi ăn lấy lá sung cuốn lại vừa miếng và thưởng thức, vị ngọt của cá suối hòa vào vị béo của kiến non, vị cay xé của tiêu, ớt, vị chát của lá sung tạo nên một bản giao hưởng hương vị ngon tuyệt mang tê gỏi cá kiến vàng.
Xôi măng
Món xôi này buộc người ta phải nán lên bên đường để mua cho mình một gói xôi đem theo đến trường học, đến nơi làm việc để thưởng thức, như một cách chào buổi sáng trong lành nhất.
Xôi được làm từ những loại nếp mềm dẻo thơm ngon thì quá quen thuộc rồi, nhưng thứ làm nên điểm khác biệt ở mỗi loại xôi của mỗi địa phương đó chính là sợ kết hợp cùng.
Riêng với người dân vùng núi Kon Tum thì họ chọn măng tươi để cùng nấu xôi. Để xem mùi vị món ăn này ra sao nha.
Măng tươi sau khi được đào trên rừng về lột bỏ vỏ ngoài, rửa sạch và thái miếng vừa ăn rồi được đem xào qua với gia vị để trở nên đậm đà. Còn gạo nếp thì được ngâm với một ít bột nếp để lên màu xôi đẹp mắt hơn.
Gỏi lá Kon Tum
Đúng như tên gọi, món ăn này sẽ không làm bạn thất vọng với sự góp mặt của khoảng 50 loại lá được đem về bày kín mâm. Chúng ta có lá ổi, lá xoài, lá đinh lăng, lá tía tô, lá cải, lá mơ, lá sung, lá húng,… nói chung lá ăn được, không có độc là có thể có cơ hội được liệt vào danh sách này.
Tất nhiên là không ăn mỗi lá không thôi, giữa “bạt ngàn” lá là đĩa thức ăn ăn kèm bao gồm thịt ba chỉ luộc thái mỏng, vài lát cá chép, tôm luộc, bì lợn. Đặc biệt có thêm đĩa tiêu nguyên hạt, muối hạt.
Khi ăn thì từ từ lựa những lá to nhất để ở ngoài cuốn thành cái phễu nhỏ, rồi ngắt những đọt lá nhỏ hơn để vào trong, ai thích ăn lá gì thì có thể chọn loại lá đó cho riêng gói cuốn của mình nhé, sau đó thì cho thêm các loại đồ ăn kèm vào, cũng đừng quên cho thêm hạt tiêu nguyên, chút muối hạt và nước chấm và rồi để trọn miếng gỏi vào miệng nhai ngấu nghiến và cảm nhận thôi.
Dế chiên Kon Tum
Thú thật cho tôi nghe xem là bạn đã từng được thưởng thức cái hương vị béo ngậy, giòn rụm, thơm bùi từ món dế chiên của người dân tộc thiểu số ở Kon Tum chưa? Nếu rồi thì hãy nói cho tôi biết có đúng những hương vị mà tôi vừa nhắc đến không? Bạn có bị ghiền không?
Còn nếu chưa thì bạn còn ngồi đó làm gì? Đi Kon Tum ăn dế chiên thôi chứ còn gì nữa.
Khi đến với Kon Tum thì bạn đừng bỏ lỡ cơ hội được thưởng thức món đặc sản dế chiên. Món ăn từ dế khá xa lạ với người đồng bằng, thế nhưng với đồng bào dân tộc thiểu số Kon Tum, các món ăn chế biến từ dế đã trở nên quen thuộc, rất được ưa thích.
Để có một đĩa toàn những con dế cơm chiên vàng cần qua nhiều công đoạn chế biến. Dế bắt về được rửa sạch, sau đó cho vào chảo dầu đang sôi chiên lên. Tiếp đó, sau khi chiên xong người ta rang dế cùng với các loại gia vị, chanh ớt và sả khiến hương vị món ăn càng tăng thêm, càng cuốn hút hơn.
Thịt chuột đồng
Mỗi món đặc sản trứ danh ở vùng đất Kon Tum này đều gắn liền với tên của một dân tộc nào đó, có thể nói nhiều sự góp nhặt đó đã làm nên phong vị tuyệt vời có mảnh đất Tây Nguyên này.
Món thịt chuột đồng nướng hay thịt chuột gác bếp đều là món ngon đến từ người dân tộc Jẻ Triêng ở huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum.
Khi mùa lú nương chín vàng, con người vui với ngày hội thu lúa thì đó cũng là mùa thu hoạch chuột. Những con chuột được tóm cổ sẽ bị cuộn nhanh vào rơm khô rồi đốt lửa thui trực tiếp để thịt chuột giữ được vị ngọt nguyên vẹn.
Chuột sau khi thui trụi lông sẽ được đem về làm sạch, mổ bụng, rửa qua nước và xát thêm muối lên mình chuột và được lấy que tre xiên thẳng, đem ra nướng trên bếp than cho vàng đều, dậy mùi. Món chuột đồng nướng này mới gọi là ngon đúng điệu và sành ăn khi ăn kèm với ít xoài rừng chua, làm chén muối tiêu rừng, cay nồng.
Thịt nhím
Những con nhím gai góc trông có vẻ nguy hiểm lắm nhưng khi được chế biến thì trở thành một món đặc sản, không phải muốn thử là có thể thử liền ngay được.
Phải lên Kon Tum, cùng người dân tộc Brâu ở đây chế biến mới thấm hết được hương vị mà món ăn này mang lại. Nhím nướng than hồng, thịt nhím nhồi ống lồ ô, canh xương nhím nấu bột bắp, nhím gói lá dong,… là những món có thể được chế biến từ nhím, món nào món nấy đều cực kỳ hấp dẫn, thơm ngon lạ thường.
Cá chua
Cũng là một món ngon của người dân tộc Jẻ Triêng, món ăn mang đậm đà hương vị của núi rừng, đó là món cá chua.
Không phải loại cá tên là cá chua mà đó là tên món ăn được chế biến từ cá niệng chỉ sống ở suối của đại ngàn Tây Nguyên.
Cá được lên men nên sẽ có vị chua cùng với đó là vị muốn ặt, ớt cay, ngọt của lá bép và thơm của thính ngô làm cho hương vị món ăn cứ quyện mãi nơi đầu lưỡi chỉ sau 1 lần được thưởng thức.
Cà đắng
Có vẻ người Tây Nguyên khá tâm đắc với món cà đắng của mình vì vậy lên đây mà không thử qua món cà đắng thì thật là có lỗi. Dù đây là loại cà mọc dại ở ben bờ suối, bờ sông, có vị đắng đặc trưng nhưng lại rất dễ gây nghiện.
Món cà đắng này kỳ lắm, ăn sống hay ăn chín đều tuyệt, đều có những hương vị riêng. Cà đắng muối thì có thể giữ nguyên vẹn được hương vị cà. Món cà đắng nướng thì lại dai dai, mềm mềm, chấm với muối tiêu rừng hoặc ăn cùng với thịt rừng tạo nên hương vị món ăn có 1 không 2. Cà đắng kho với tôm tép hay cà đắng um lươn, um ếch, món nào cũng ngon, cũng quyến rũ, cũng đáng để được thử một lần.
Rượu vang ngọt sim Măng Đen
Ninh thuận có món rượu vang nho đặc sản ngây ngất thì vùng Măng Đen, Kon Tum cũng có món rượu vang sim, đúng chất núi rừng, đúng hương vị của đại ngàn.
Do vị trí địa lý của vùng miền núi Kon Tum và khí hậu luôn ở nhiệt độ thấp nên tạo điều kiện thuận lợi cho những trái sim chím mọng, béo tròn phát triển. Đó chính là nguồn nguyên liệu quý để người dân tộc bản địa dùng để sản xuất rượu vang sim đặc sản Kon Tum. Mà đó phải là sim hoang dã, mọc tự nhiên ở các vùng cao của thôn Măng Đen thuộc tỉnh Kon Tum thì mới đậm đà, mới khiến lòng người ngây ngất.